Khái niệm về ma túy
I. Khái niệm
Tất cả các chất có ảnh hưởng tới hệ thần kinh trung ương tạo ra các tác động tâm lý và tâm thần đều có khả năng gây nghiện, hầu như chất nào dùng lâu cũng thành quen và thành nghiện.
Theo Tổ chức Y tế thế giới, OMS – một chất tác động tâm thần có thể gây nên 2 trạng thái là quen và nghiện.
- Quen: tức là có sự lệ thuộc thuộc về tâm lý – có sự thèm muốn không cưỡng lại được, lâu hoặc đến cữ không có nó thì nhớ, thì thèm, người bứt rứt khó chịu.
- Nghiện: có đầy đủ 3 đặc tính:
+ Lệ thuộc về mặt tâm lý mức độ nặng
+ Có tính dung nạp đòi hỏi tăng dần từ số lượng (liều lượng) và chất lượng.
+ Lệ thuộc về sinh lý: vật vã, bứt rứt, rối loạn TKTV, tăng giảm cảm giác, mạch nhanh, HA hạ, trụy tim mạnh, cảm giác kiến bò, dòi đục trong xương, …
Đây là chỉ điểm của hội chứng cai ma túy làm người ta không từ bỏ ma túy được.
II. PHÂN LOẠI CÁC CHẤT TÁC ĐỘNG TÂM THẦN
Các chất tác động tâm thần có thể gây quen, gây nghiện, ảnh hưởng tới sức khỏe con người đặc biệt là sức khỏe tâm thần. Có người cho rằng chúng đều là ma túy.
a. Chất ma túy được sử dụng hợp pháp:
1. Chất làm say: rượu và các chất có cồn.
2. Các chất gây ngủ và thuốc an thần: Barbitu-ric (ví dụ: Gardenan), Benzodiazepin (ví dụ: Sedu-xen)
3. Thuốc lá (Nicotin)
* Dù rằng luật pháp chưa cấm sử dụng nhưng đã có nhiều biện pháp hạn chế: cấm sử dụng nơi công cộng, cấm cán bộ viên chức sử dụng, cấm bán cho trẻ dưới 18 tuổi.
b. Chất ma túy bất hợp pháp:
1. Chất gây hưng phấn, giảm cảm giác đau.
2. Thuốc phiện (Opium) và các dẫn chất của nó: morphin, heroin.
3. Cần sa (Canabis) và dẫn chất của nó: Coxdein.
4. Các chất gây ảo giác – ma túy tổng hợp: Mescalin, LSD 25.
5. Các chất kích thích: Amphetamin (Dextrim, Maxiton, hồng phiến), chất gây chán ăn (Préludi-ne), thuốc lắc (Ecstasy).
B. CÁC LOẠI MA TÚY PHỔ BIẾN
I. MA TÚY (dịch từ chữ STUPÉFIANT) – các chất gây nghiện sử dụng bất hợp pháp
Bao gồm có thuốc phiện và dẫn chxxts, các chất gây ảo giác, các thuốc ngủ, thuốc kích thần… Các chất này vốn dĩ là các thuốc dùng để chữa bệnh nhưng bị lạm dụng nên gây nghiện, gây ra những ảnh hưởng tai hại về mặt sức khỏe cá nhân và xã hội.
Nghiện ma túy phổ biến gồm:
Nghiện thuốc phiện:
Ở Việt Nam trước kia thuốc phiện thường được sử dụng nướng lên rồi hít, ngày nay thuốc phiện thường được nấu lên rồi tiêm, có khi còn được pha với thuốc kích thích thần như Maxiton để tăng khoái cảm. Việc nấu thuốc phiện ra rồi chích dễ dẫn tới viêm tắc tĩnh mạch hoại thư, viêm gan, lây nhiễm HIV.
Dùng thuốc phiện lúc đầu thấy khó chịu, buồn nôn nhưng sau đó người nghiện cảm thấy sảng khoái, lâng lâng, tri giác nhanh nhạy, hưng phấn. Sau nữa có trạng thái lơ mơ, nửa thức nửa tỉnh, tư duy dồn dập.
Nghiện Morphin:
Morphin là thuốc giảm đau rất công hiệu nhưng dễ bắt nghiện. Dùng Morphin chỉ dùng sau 4 lần là nghiện, khi nghiện Morphin gây một trạng thái khoan khoái dễ chịu, lim dim, thân nhiệt giảm, huyết áp giảm, đồng tử co lại, táo bón, bất lực ở đàn ông, mất kinh ở đàn bà.
Nghiện Heroin:
Gây hậu quả giống Morphin nhưng mạnh hơn, dễ bị xung động khi thiếu thuốc và có những cơn khó thở nặng.
Heroin thường được dùng bằng cách hít hay trộn đều vào thuốc lá hít.
Nghiện cần sa:
Được sử dụng dưới nhiều hình thức: để hít, nhựa (Haschish) và chất THC để chích.
Nghiện cần sa không lệ thuộc về cơ thể nhưng lệ thuộc tâm thần rất mạnh nên bỏ nghiện rất khó vì nếu có thuốc thì thấy khoan khoái, khỏe mạnh còn nếu không thì bần thần, buồn chán.
Cơn say cần sa bắt đầu sau 30 phút sau dùng thuốc và kéo dài 3 giờ biểu hiện bằng trạng thái khoan khoái, dễ chịu, ức chế bị mất đi, lòng tự tin tăng lên, khả năng bị chỉ trích giảm, hòa nhã với mọi người, nếu dùng liều cao có thể thấy màu sắc rực rỡ, âm thanh hài hòa, có ảo tưởng hoặc ảo giác.
Sau đó người ta có cảm giác buồn ngủ, thức dậy mệt mỏi đờ đẫn. Người bệnh có thể bị đau mắt đỏ trường diễn, viêm họng, mất ngủ…
Nghiện Amphétamin:
Amphétamin là thuốc kích thần làm tăng khí sắc, chống mệt mỏi, chống buồn ngủ. Amphétamin không gây lệ thuộc cơ thể nhưng lệ thuộc tâm thần rất mạnh. Khi Amphétamin hết tác dụng người bệnh mệt mỏi, lo lắng căng thẳng nên người ta lại phải dùng thuốc trở lại với đòi hỏi liều lượng tăng lên rất nhanh.
Trên cơ thể, Amphétamin làm tăng huyết áp nhẹ, run cả đầu ngón tay chân, chán ăn, buồn nôn, nhức đầu, nghiến răng, giãn nở đồng tử, giảm phản ứng với ánh sáng.
Cắt thuốc đột ngột làm bệnh nhân ngủ gà, trầm cảm, lo âu có thể có ý tưởng và hành vi tự sát.
Nghiện thuốc ngủ:
Chủ yếu là Barbituric và Diazepam là những thuốc an thần, gây ngủ, chống lo âu nhưng dùng lâu ngày với liều cao dễ gây ra quen và nghiện.
Biểu hiện cai thuốc xuất hiện sau 2 giờ từ khi cắt thuốc: yếu sức, bồn chồn, run, lo âu, mất ngủ, tăng huyết áp, sốt, co giật và rối loạn tâm thần (hoang tưởng, ảo tưởng).
Nghiện Cocain:
Cocain kích thích thần kinh trung ương gây sảng khoái và gây ảo giác, tự lượng quá cao khả năng của mình dễ gây tai nạn.
Ngừng thuốc đột ngột có thể bị trầm cảm, hoang tưởng kéo dài.
Nghiện các chất ảo giác:
Bao gồm LSD2, Mescalin, Psilocybin… các chất này gây rối loạn tâm thần hoang tưởng, ảo giác giống tâm thần phân liệt.
LSD rất mạnh, chỉ liều nhỏ bằng hạt muối cũng gây ngộ độc. Trong cơn dùng LSD bệnh nhân có thể trốn chạy, tự sát.
Thuốc lắc – Ecstasy – MDMA là một loại ma túy tổng hợp. Cụ thể nó có các dặc tính sau:
- MDMA – ECSTASY là một chất tổng hợp từ chất tổng hợp từ chất Mescaline (chất gây ảo giác) và chất Amphetamin (chất kích thích tâm thần).
- Nó là một thuốc phi pháp (Illegal) bị cả thế giới cấm sử dụng.
- Nó được sản xuất lén lút và buôn bán chợ đen.
- Gây khoái cảm và kích thích thần kinh quá mức.
- Gây quen và gây nghiện, gây suy kiệt thứ phát.
_Việt Y Cổ Truyền_
"Nhận chữa các bệnh nan y, mãn tính bằng thuốc cổ truyền thuần việt"